Συνέντευξη της κας Σοφίας – Σύλβιας Λογοθέτη, Ψυχολόγου – Ψυχαναλύτριας, στην Άννα Νικολαΐδη

ΕΡΩΤΗΣΗ

“Ρόλοι γυναικών και ολοκληρωση της προσωπικότητας”, εκδ.Α. Σάκκουλας, 1985. Μιλήστε μας λίγο για τον τίτλο του βιβλίου αυτού. Πώς προέκυψε και γιατι ο προβληματισμός αυτός;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Είναι βασικά η διπλωματική μου Διατριβή στο Παν/μιο Ζυρίχης του 1975 και υπάρχει στην βιβλιοθήκη του ΖΒ και έχει ιστορία, διότι τα δεδομένα της διατριβής-βιβλίου μου, τα συγκέντρωσα σιγά-σιγά κατά την διάρκεια των σπουδών μου. Βασίστηκα στην φιλοσοφία του M.Heidegger, J.P.Sartre, αλλά και σε διαλέξεις της καθ. C.Safilios-Rothshild, ελληνοαμερικανίδας, η οποία είχε έλθει για να μας διδάξει κυριως για τον ανερχόμενο φεμινισμό στις ΗΠΑ, όπως C.Millet κ.α. O προβληματισμός αφορά φυσικά τους ρόλους των δυο φύλων και στην διαφοροποίηση τους από την εποχή της μητριαρχίας, την πτώση της και την ανέλιξη της πατριαρχίας ως κυρίαρχο κοινωνικό μοντέλο έως σήμερα, διαμέσου της θρησκείας, αλλων κοινωνικών θεσμών και ρόλων. Προσπαθώ να αποδείξω, οτι οι ρόλοι αυτοί δεν είναι δεδομένοι εκ γενετής, αλλά αν και υπάρχουν ιδιάζουσες διαφορές στα δύο φύλα, υπάρχει εξαναγκασμός  στην άσκηση και τυποποίηση αυτών των ρόλων στην κοινωνία μας. Το Α΄μέρος της διατριβής μου εξέδωσα ως βιβλίο το 1985, με συμπληρωματικές παρατηρήσεις απο τις εκδ. Α. Σακκουλας. Το είχα δώσει στις καθηγητριες Μ.Νασιάκου και Μ.Χαρίτου-Φατούρου, για να γράψουν κείμενο σχετικό για την προβολή του. Το 1986 άλλαξε ο νόμος για το Οικογενειακό Δίκαιο στην Ελλάδα. Αν και έδωσα αντίτυπα σε βιβλιοθήκες των Παν/μίων Πάντειο, Αθηνών, Ιωαννίνων και Θεσσαλονίκης και στην Γ. Γραμματεία Ισότητας στο ξεκίνημα της, ποτέ δεν αναφέρθηκα εγω με το όνομα μου πουθενά. Πως προέκυψε συμφωνα με την ερώτηση σας¨Μα φυσικά λογω των συγκυριών που ανέφερα , την έρευνα μου στην Φιλοσοφία και Ψυχολογία και το ρεύμα της πρώτης εποχής του φεμινισμού, ερχόμενου απο τις Η.Π.Α.. Ως εκ τούτου και ο προβληματισμός, εφόσον υπήρχαν στοιχεία σχετικά με την ισότητα των δυο φύλων, για ποιον λόγο δεν υπήρχε στις τότε γνωστές κοινωνίες του δυτικού κόσμου, αληθινη ισότητα; Αυτα τα στοιχεία θέλησα να αναδείξω.

Η Επανέκδοση του βιβλίου μου αυτού με νεώτερες έρευνες και τίτλο “Η ταυτότητα και ο ρόλος της γυναίκας”, 1998, εκδ. Γ. Δαρδανός. Όλως περιέργως η κ. Μ. Χαρίτου-Φατούρου εξέδωσε στον ίδιο εκδότη  το 1999 πανεπιστημιακό βιβλίο με τίτλο”Εισαγωγή στην Ψυχολογία”, ‘οπου αναφέρονται μερικές φιλοσοφικές φεμινιστικές μου φράσεις, που σκοπεύω να αποδείξω νομικά. Εκτος απο εκείνη την ισότητα που κατώρθωσαν οι μαχόμενες γυναίκες για τα δικαιώματα τους, όπως οι σουφραζετες, η Κλαρα Τσέτκιν και άλλες ερευνήτριες, όπως Αμαλία Φλεμιγκ κ.α, και στην Ελλάδα ως πρωτοπορεια των γυναικων, που πηγαν για πρωτη φορα σε δημοτικο σχολειο το 1831, συμφωνα και με την ‘προφητεια΄του Πλάτωνα-Σωκράτη στην Πολιτεια και ακολουθησαν οι σπουδες τους σε Γυμνάσιο και Πανεπιστημιακό επίπεδο, εστω μονο για γυναικες, το 1975 αυτες οι σπουδες ιδιαιτερα εθεωρουνταν ακομη και εκτος Ελλαδας ενας τρόπος οικογενειακης αποκατάστασης τους.

ΕΡΩΤΗΣΗ

Στον Πανελλήνιο Ψυχολογικό Σύλλογο αναφέρονται τα εξής για το βιβλίο αυτό: ”Στο παρόν βιβλίο, όπου ευρίσκεται το πρώτο μέρος της διατριβής της στα Ελληνικά, η συγγραφέας επιχειρεί ένα πείραμα: να συνδυάσει την Φιλοσοφία και Ψυχολογία, ώστε να τις χρησιμοποιήσει στην έρευνα της γύρω από την γυναικεία ψυχολογία και κοινωνιολογία. Αρχικά λοιπόν, αναφέρεται στην θεωρία του Χαϊντέγκερ για «τον πυρήνα του Είναι» και την εφαρμόζει στην ταυτότητα της γυναίκας, επιδιώκοντας να κατοχυρώσει το αίτημα της για ισότητα και ολοκλήρωση της προσωπικότητας της από φιλοσοφικής πλευράς. Κατά δεύτερο λόγο, παρουσιάζει κοινωνιολογικές απόψεις ρόλων και τα εμπειρικά τους αποτελέσματα, όσον αφορά τις γυναίκες κατά τρόπον, ώστε να διαφανούν οι αντιφατικότητες σε συσχετισμό με τη φιλοσοφική θεώρηση της ταυτότητας της γυναίκας. Εξάγει έτσι το συμπέρασμα, ότι ο παραδοσιακός ρόλος της γυναίκας (δηλαδή μητέρα-νοικοκυρά, που προϋποθέτει την υποταγή και εξάρτηση της) βρίσκεται σε αντίφαση με τον φιλοσοφικό ορισμό της ταυτότητας της. ”. Θα θέλατε να τα σχολιάσετε και πόσο μάλλον την ευρηματικότητα συγκερασμού της φιλοσοφίας με την ψυχολογία;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Στην συνέχεια όλων όσων γραψατε εκ μέρους του Π.Ψ.Σ. ο Lothar Wolfstetter, γερμανός εκδότης, όπου είχα δόσει το βιβλίο μου α’ και β΄μέρος για να εκδοθει στα γερμανικά έγραφε: “Παρουσιάζοντας στατιστικές από ΗΠΑ, Αγγλια, Γαλλία, Γερμανία κ.αλλες χώρες, επιχειρεί να δοσει μία γενική εικόνα της διεθνούς θέσης της γυναίκας στην κοινωνία και να προτείνει ορισμούς του ρόλου ή των ρόλων της και πως αυτοί θεσμοθετήθηκαν και κοινωνικοποιήθηκαν΄.
Οσον αφορά στην Φιλοσοφία και Ψυσχολογία της εποχης εκεινης(1970-1975), η Ψυχολογία δεν ήταν ακόμη αναγνωρισμένη ως αυτόνομη Επιστήμη,αλλά υπαγόταν-κυρίως  στο θεωρητικό της μέρος στην Φιλοσοφική Σχολή, ακόμα στη Ζυρίχη,όπου ήταν  πολύ πιό ανεπτυγμένη απ’ό,τι σε άλλες χώρες, ενώ στην Ελλαδα ήταν απαγορευμένη,όπως και η Κοινωνιολογία κατά την διάρκεια της Δικτατορίας του Παπαδόπουλου. Ομως το υπόλοιπο της διατριβής- βιβλιου μου είναι εξίσου σημαντικό, στο α΄του μέρος, όσον αφορά στην θεσμοθέτηση των ρόλων μέσω θεωριών της εποχής..Η Φιλοσοφια ακομη απο τον Αριστοτελη και τον Πλάτονα έβαλαν τις βασεις για τον σκεπτομενο άνθρωπο και για την δυνατοτητα του νου του να ερευνα και να εξηγει τα φαινομενα της φυσης και της ψυχης.ως εκ του τουτου και οι γυναικες θα έπρεπε να κατεχουν αυτη την δυνατότητα. Επίσης ο Χαιντεγκερ αναφερόταν συχνα στην “Ουδετεροτητατου Ειναι (DASEIN)’του ανθρωπου και ο Σαρτρ στις αξίες που καθορίζουν εξωθεν το Ειναι του ανθρωπου και που εντελει τις κανει ‘δικες΄του/της. Ως εκ τουτου προεκυψε και το σκιτσο της ‘Σκεπτομενης γυναικας’, στο εξώφυλλο του βιβλιου-διατριβης μου του 1985, εκδ.Α.Σακκουλας. Ακόμη βασίστηκα στην ψυχολογία των γυναικών στις πρωτογονες μητριαρχικες και μη κοινωνιες, ως απόδειξη μια  αλλης ψυχολογιας της ταυτοτητας τους, βασισμενης σε αλλους θεσμους και στερεοτυπα ρολων πιο ελαστικους για τις γυναικες απ’ο,τι στην σημερινη εποχη, τουλαχιστον του 1975.
ΕΡΩΤΗΣΗ

Το βιβλίο σας σε πόσες γλώσσες εχει μεταφραστεί;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Το βιβλίο μου και βασικά η αρχική διατριβή μου μεταφράστηκε στα γερμανικά με σύγχρονες για την εποχή έρευνες εως το 1990 στο α’ και β’ μέρος του ως “Das Selbstsein und die Rolle der Frau” και εκδοθηκε το 1995 στις εκδοσεις Roderer Verlag. Εχει την δική του ιστορία, διότι το τελειοποίησα με έρευνα  στο Παν/ιο Mainz της Γερμανίας, όντας βοηθός καθηγητού του Παν/ιου στην Παιδαγωγική Σχολή για 2 χρόνια περίπου, έως την γέννηση του γυιού μου Σπύρου Λογοθέτη και αφού καταφερα να το εκδόσω, έφυγα και επέστρεψα στην Ελλάδα,βασικά διότι με την πτώση του τοίχους του Βερολίνου σταμάτησε η σύμβαση μου στο Παν/ιο και της εισρροής  πολλών επιστημόνων από το ‘Ανατολικό μπλόκ.Επανεκδόθηκε σε β΄εκδοση από τον ίδιο εκδότη το 2004 με τιτλο: ‘Einfuehrung in die Sozialpsychologie der Frau”.Σχετικα με την απηχηση του βιβλιου μου, όπως ειπα, ειχε αυτην την τυχη στα Παν/ια και στην κοινωνία μας, Ωστόσο οι γυναίκες ακομη δεν τολμουν να αποδεχτουν την ουσια του ως προς τους ρόλους,αν και πολλα επιτευγματα γυναικων εχουν πλεον αναγνωρισθει.Είναι όμως πολυ πιθανόν να δεχονται ευχαριστως τον ρολο τους σαν νοικοκυρες και μητερες,εφοσον ο κοσμος σημερα εξακολουθει να κυβερναται απο άνδρες και μάλιστα συχνα με τον χειροτερο τροποκαι πιθανον ετσι να προτιμουν να μην ακολουθουν αυτην την παρανοια της εξουσιας,που κυριαρχει. Σε γεινκές γραμμές όμως έχουν πια ‘βγει απο το καβούκι τους.’

ΕΡΩΤΗΣΗ

Ποια τα σχολια των αναγνωστων σας σε Ελλαδα και εξωτερικό; ποσο τους αγγιξε το βιβλίο;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Όσοι/ες το διάβασαν και το αγόρασαν – ενώ εγω έλαβα ελάχιστα χρήματα – τα περισσότερα τα πήραν οι εκδότες  -υιοθέτησαν τις ιδέες μου και κυρίως πολλοί/ές τις αντέγραψαν. Λοιπόν δεν μπορώ να πω πως δεν είχε αντίκτυπο. Το αντίθετο μάλιστα. Επίσης στην εφημερίδα των φοιτητών του Παν/ίου του Mainz, UNIPRESS Mainz  το 1990, δημοσιεύτηκε σχετικό άρθρο μου, που αφορούσε στην λογοκλοπή του βιβλίου μου απο καθηγήτριες. Θα το βρειτε στο Pressereferat, Universitaet Mainz, με τίτλο “Plagiat an einer Diplomarbeit”. To ιδιο άρθρο μεταφρασμένο στα ελληνικά το έστειλα σε αντίστοιχη εφημερίδα του Παντείου Παν/μίου, το οποίο ‘ομως δεν θέλησαν να δημοσιεύσουν.

ΕΡΩΤΗΣΗ

Τα επόμενα σας σχέδια ποια ειναι; θα εκδώσετε νεο βιβλιο;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Βέβαια. Εχω γράψει πολλά ποιήματα με φιλοσοφικό-ψυχολογικό υπόβαθρο, τα περισσότερα από τα οποία δεν έχω εκδώσει, διότι δεν βρέθηκε ακόμη εκδότης όλων, αν και σε όσποιους/ες τα διάβασα σε κύκλους ποιητών καθώς και στο facebook στα προφιλ μου Sylvia Logotheti και Sofia Sylvia Logothetis, άρεσαν αρκετά και έχουν ορισμένα εκδοθει  σε ποιητική συλλογή της UNESCO, Λέσχη τέχνης και Λόγου Αθηνών, το 2017. Επίσης εχω γράψει ένα μυθιστόρημα ” Η ΟΥΤΟΠΙΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ”, το οποίο κι’ αυτό ζητά εκδότη, αλλά προς το παρόν το διασκευάζω σε Σενάριο. Συνεχιζω να γραφω και να αρθρογραφώ ως φιλόσοφος και ψυχολόγος κυρίως στο ίντερνετ, στο FB, σε blog και εφημερίδες, όπως offsite, newsbomb.cy και έχω κάνει εκπομπές σε κανάλια όπως Νew channel, Τηλεάστυ,Κανάλι 5, MEGA και τελευταία στο KONTRA Channel/ και “Καλειδοσκοπιο της Ολυμπιας’ του τοπικου καναλιου της Ν. Σμυρνης. Εχω δημοσιεύσει και σε περιοδικά στην Ελβετία “Psychanalytisches Journal”και στην Ελλαδα στον ΑΕΡΟΠΟΣ, ΑΓΩΝΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ, ΑΠΟΗΧΟΣ ΤΗΣ Ν.ΣΜΥΡΝΗΣ ΕΓΩ κ.α. Εργασθηκα στον ΕΟΠ, σε ιδρυματα παιδιων και στην Ελβετία ως σχολικός ψυχολόγος, στη Γερμανία και τελικά στην Ελλάδα ιδιωτικά.

Πώς η αδιάγνωστη κατάθλιψη έκλεψε τη ζωή μου

Είναι παράλογο να μη θες να σηκωθείς απ΄το κρεβάτι, να μην μπορείς να πάρεις τα πόδια
σου. Είναι παράλογο να μη θες να κοιτάξεις μέσα απ΄το τηλεσκόπιο τα αστέρια που κάποτε
τόσο αγάπησες. Πώς γίνεται τώρα να έχεις απομείνει μόνο με την ξέθωρη ενθύμηση ενός
άλλοτε πηγαίου ενθουσιασμού; Θα συνέλθεις άραγε ποτέ; Είναι αναστρέψιμο;

Ονομάζομαι Παναγιώτης Μποζέλος, είμαι 27 ετών και κάνω το διδακτορικό μου στις
Νευροεπιστήμες, στο Ηράκλειο Κρήτης. Τον περασμένο Νοέμβριο επισκέφθηκα έναν ειδικό
ιατρό και διαγνώστηκα με Μείζον Καταθλιπτικό Επεισόδιο. Τα ανησυχητικά σημάδια
επέλεγα για καιρό να τα αγνοώ -μάλλον αρκετά χρόνια- με αποτέλεσμα η κλινική μου
εικόνα κατά το φθινόπωρο να επιδεινωθεί δραματικά.

Από λόξα χαρακτήρα, ίσως κεκαλυμμένη εσωστρέφεια, επέμενα να μη το μοιράζομαι με
φίλους, προσπαθώντας στις παρέες να δίνω πάντα τον καλύτερο μου εαυτό, να μιλάω, να
γελάω, να παραμένω ένας ενδιαφέρων τύπος, αυτός που δε θα απέφευγες ποτέ, γιατί
γνώριζες ότι θα σου φτιάξει την ημέρα. Αλλά για μένα τηρούσα μια άτεγκτη σιγή, ή μάλλον
ορθότερα: μια παραπλανητική στάση εθελοτυφλίας.

-Τι κάνεις; Καλά είσαι;
-Ναι, μια χαρά! Εσύ; (χαμόγελο!)

Μηχανισμός άμυνας η στάση εθελοτυφλίας;
Μήπως όλα είναι στο μυαλό μου;
Αν το συνειδητοποιήσουν οι άλλοι θα γίνει πιο αληθινό;
Τι συμβαίνει;
Εγώ δεν επιζητούσα ποτέ το δράμα.
Οπότε μόνο σιωπή και χαμόγελα.

Σαν από φόβο ότι θα με εγκαταλείψουν, σαν από ενοχή ότι φταίω. Ώσπου κάποια στιγμή
συνειδητοποίησα ότι τη ζωή μου δεν τη ζω πια εγώ, αλλά ένα ανδρείκελο που αυταρχικά
προστάζω να συμπεριφέρεται νορμάλ, με αταλάντευτη απάθεια απέναντι σε όποια
δυσκολία.

Πριν αποφασίσω να αναζητήσω ιατρική αρωγή, τα κλινικά συμπτώματα [τα οποία
παραθέτω στο τέλος του άρθρου] είχαν κλιμακωθεί σε βαθμό που δεν μπορούσα πια να
ελέγξω. Είχα εξαντληθεί και η νόσος είχε προοδεύσει επικίνδυνα. Ευτυχώς, η εξειδίκευση
που ακολουθώ στον κλάδο των Νευροεπιστημών με βοήθησε να αποδεχθώ -έστω και
κάπως αργά- ότι αυτό πράγματι συμβαίνει σε μένα και, πιθανότατα, δεν θα έχει καλή
κατάληξη, αν δε δράσω άμεσα. Αν δεν αναλάβω κάποια πρωτοβουλία, αν δεν πάρω τον
εαυτό μου απ' το χεράκι, σαν ένας αποστασιοποιημένος παρατηρητής, που έρχεται σε
γνωσιακή σύγκρουση με τις πεποιθήσεις/εμμονές του πρωταγωνιστή και επιθυμεί να δώσει
λύση σε ένα αδιέξοδο έργο. Τραγική ειρωνεία δεν ονομάζεται αυτό;

Είναι παράλογο να μη θες να σηκωθείς απ΄το κρεβάτι, να μην μπορείς να πάρεις τα
πόδια σου. Είναι παράλογο να μη θες να κοιτάξεις μέσα απ΄το τηλεσκόπιο τα αστέρια που
κάποτε τόσο αγάπησες. Πώς γίνεται τώρα να έχεις απομείνει μόνο με την ξέθωρη ενθύμηση
ενός άλλοτε πηγαίου ενθουσιασμού; Θα συνέλθεις άραγε ποτέ; Είναι αναστρέψιμο;

Να επισημάνω σε αυτό το σημείο ότι είχα υπόψη μου το βεβαρυμένο κληρονομικό
ιστορικό της οικογένειας μου και γνώριζα καλά ότι αυτό συνιστούσε παράγοντα
επιβάρυνσης. Αναρωτιέμαι, λοιπόν, αν εγώ -ο τρόπον τινά υποψιασμένος- ήμουν
πεισματικά αρνητικός με την αποδοχή του προφανούς, τότε οι άλλοι, που ίσως να μην
έτυχε να έχουν σχετικές προσλαμβάνουσες, πώς το διαχειρίζονται; Πόσο μόνοι νιώθουν;
Πόσο αδύνατο τους είναι να επικοινωνήσουν την αλήθεια τους;

Η κλινική κατάθλιψη είναι μία πραγματική νόσος, με βιολογική υπόσταση. Διαταράσσεται η
ισορροπία των νευροδιαβιβαστών που ελέγχουν τη διάθεση και τη σκέψη, αλλοιώνεται η
συνδεσιμότητα των νευρικών κυκλωμάτων, το μοτίβο της ηλεκτροχημικής δραστηριότητας
του εγκεφάλου, και εν τέλει καταρρέουν τα κίνητρα του ατόμου να πορεύεται δυναμικά και
-γιατί όχι- κάπως "ανάλαφρα" σε αυτό το μάταιο βίο. Η κατάθλιψη σε βυθίζει σταδιακά σε
μια αλγεινή κατατονία, νιώθεις ανίκανος να αποδράσεις. Είσαι πια φύσει αδύναμος να
αντλήσεις χαρά/ικανοποίηση από οτιδήποτε, όλα μοιάζουν με "βουνό", αποσύρεσαι και
παραλύεις καθημερινά μέσα σε μια παράλογη αλυσιτέλεια.

Γιατί είναι παράλογο να μη θες να σηκωθείς απ' το κρεβάτι, να μην μπορείς να πάρεις τα
πόδια σου. Είναι παράλογο να μη θες να κοιτάξεις μέσα απ΄το τηλεσκόπιο τα αστέρια που
κάποτε τόσο αγάπησες. Πώς γίνεται τώρα να έχεις απομείνει μόνο με την ξέθωρη ενθύμηση
ενός άλλοτε πηγαίου ενθουσιασμού; Θα συνέλθεις άραγε ποτέ; Είναι αναστρέψιμο;

Συγχωρήστε μου τις λυρικές παρεκβάσεις, αλλά μόνον έτσι μπορώ να αποδώσω κάπως
γλαφυρά το δικό μου τουλάχιστον υποκειμενικό βίωμα, που ονομάζεται κλινική κατάθλιψη.

Η κατάθλιψη, λοιπόν, είναι μια πραγματική νόσος και χρήζει αντιμετώπισης, ιατρικής
παρακολούθησης, φαρμακευτικής ή/και ψυχοθεραπευτικής αγωγής. Δεν φταις εσύ! Πάψε
να νιώθεις ενοχικά. Είναι φαύλος κύκλος αυτή η μανία αποσύμπλεξης του αιτίου/ αιτιατού.
Ό,τι έγινε, έγινε!

Σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν τα γονίδια, το περιβάλλον, τα βιώματα. Και ένα 7-18% του
πληθυσμού είναι στατιστικά βέβαιο ότι θα νοσήσει μετά τα 18 έως τα 40. Γι αυτό,
κοιταχτείτε μεταξύ σας, και πάνω απ' όλα κοιτάξτε τον εαυτό σας. Ο εαυτός σας είναι ό,τι
πολυτιμότερο έχετε, γιατί αυτός θα πρέπει να αντιμετωπίσει ξανά την επόμενη μέρα, αυτός
θα δώσει στήριξη σε όσους άλλους έχουν επίσης δυσκολίες και σας χρειάζονται
πραγματικά.

Για να κλείσω θετικά, ήδη νιώθω καλύτερα, η διάθεση μου βελτιώνεται μέρα με τη μέρα, τα
χρώματα γίνονται πιο έντονα, τα τραγούδια μου μιλούν ξανά, μου λείπουν ακόμη
περισσότερο όσοι αγάπησα και είναι μακριά, ανακτώ κάθε μέρα τον παλιό, χαμένο μου
εαυτό. Ειλικρινά ανυπομονώ να είμαι ξανά σε θέση να απολαύσω το ταξίδι!

~ἅπαξ μόνον βιοῖς~

Υ.Γ.: Γράφω αυτή την ανάρτηση στοχεύοντας να συνεισφέρω στην εξάλειψη του στίγματος
και να παραινέσω όσους προβληματίζονται με κάποια συμπτώματα [δες πιο κάτω], να μη
διστάσουν να αναζητήσουν την ενδεδειγμένη ιατρική βοήθεια. Δεν είναι ντροπή. Είναι
αναγκαιότητα.

Κλινικά Συμπτώματα Μείζονος Κατάθλιψης:

Καταθλιπτική διάθεση στη μεγαλύτερη διάρκεια της ημέρας, σχεδόν κάθε ημέρα, που
αποκαλύπτεται είτε από υποκειμενική αναφορά (π.χ. αισθημάτων ή κενού) ή από
παρατηρήσεις τρίτων.
Σημαντική ελάττωση του ενδιαφέροντος ή της ευχαρίστησης (ανηδονία) για όλες ή
σχεδόν όλες τις δραστηριότητες στη μεγαλύτερη διάρκεια της ημέρας, σχεδόν κάθε ημέρα
(που αποκαλύπτεται είτε από υποκειμενική περιγραφή είτε από παρατηρήσεις τρίτων).
Σημαντική απώλεια βάρους χωρίς περιορισμό της τροφής ή αύξηση βάρους (π.χ.
μεταβολή του βάρους σώματος πάνω από 5% σε ένα μήνα) ή ελάττωση ή αύξηση της
όρεξης σχεδόν κάθε ημέρα.
Αϋπνία (συχνά πρωϊνή – πρώιμη αφύπνιση) ή υπερυπνία σχεδόν κάθε ημέρα.
Ψυχοκινητική διέγερση ή επιβράδυνση, σχεδόν κάθε ημέρα (μπορεί να γίνει αντιληπτό
από τρίτους αλλά δεν αποτελεί μόνο υποκειμενικό αίσθημα νευρικότητας ή νωθρότητας)
Κόπωση ή έλλειψη ενεργητικότητας σχεδόν κάθε ημέρα
Αίσθημα ματαιότητας ή υπερβολής ή αδικαιολόγητης ενοχής σχεδόν κάθε ημέρα
Μείωση της ικανότητας σκέψης ή συγκέντρωσης ή αναποφασιστικότητα σχεδόν κάθε
ημέρα (είτε από υποκειμενική αναφορά είτε ως παρατήρηση από τρίτους).
Επαναλαμβανόμενες σκέψεις θανάτου (όχι μόνο φόβος θανάτου), επαναλαμβανόμενος
αυτοκτονικός ιδεασμός χωρίς συγκεκριμένο σχέδιο ή απόπειρα αυτοκτονίας ή
συγκεκριμένο σχέδιο εκτέλεσης αυτοκτονίας.
Πηγή: www.lifo.gr , www.psychologynow.gr

Eρευνα: Η χρήση κάνναβης από τους εφήβους αυξάνει τον κίνδυνο κατάθλιψης

Η χρήση κάνναβης κατά την εφηβεία σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο κατάθλιψης μετά την
ενηλικίωση, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική μελέτη.

Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι μία στις 14 περιπτώσεις κατάθλιψης σε άτομα κάτω των 35
ετών (το 7% αυτών των περιστατικών) θα μπορούσε να αποφευχθεί, αν δεν είχαν κάνει
χρήση κάνναβης σε μικρότερη ηλικία.

Ενώ μέχρι πρόσφατα η προσοχή των επιστημόνων είχε εστιαστεί στο ρόλο που παίζει η
κάνναβη στην ψύχωση, πολύ λιγότερα πράγματα είναι γνωστά για το κατά πόσο η χρήση
της αυξάνει την πιθανότητα πιο κοινών διαταραχών, όπως η κατάθλιψη και το άγχος.

Οι ερευνητές από τα πανεπιστήμια ΜακΓκιλ του Καναδά και Οξφόρδης της Βρετανίας, με
επικεφαλής τους καθηγητές ψυχιατρικής Γκαμπριέλα Γκόμπι και Αντρέα Τσιπριάνι
αντίστοιχα, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο αμερικανικό περιοδικό ψυχιατρικής
JAMA Psychiatry, ανέλυσαν στοιχεία 11 επιστημονικών ερευνών, που είχαν γίνει από το
1993 έως πρόσφατα και οι οποίες αφορούσαν συνολικά 23.317 ανθρώπους.

Η μετα-ανάλυση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η χρήση κάνναβης από τους εφήβους
αυξάνει σημαντικά (κατά 37%) τον κίνδυνο κατάθλιψης και αυτοκτονικής τάσης, αλλά όχι
άγχους, όταν έχουν ενηλικιωθεί. Μολονότι ο κίνδυνος σε προσωπικό επίπεδο είναι σχετικά
περιορισμένος, αν ληφθεί υπόψη η ολοένα αυξανόμενη χρήση κάνναβης (μαριχουάνας)
διεθνώς, τότε το μέγεθος του προβλήματος γίνεται περισσότερο αισθητό και ανησυχητικό,
σύμφωνα με τους ερευνητές.

Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΕ, πάνω από το 17 εκατομμύρια άτομα ηλικίας 15 έως 34 ετών
(το 14,1% αυτής της ηλικιακής ομάδας), έκαναν χρήση κάνναβης το 2018, μολονότι
υπάρχουν σημαντικές διαφορές από χώρα σε χώρα της Ευρώπης.

«Αν και το μέγεθος των αρνητικών επιπτώσεων της κάνναβης μπορεί να ποικίλει ανάμεσα
στους εφήβους, ούτε είναι δυνατό να προβλεφθεί ο ακριβής κίνδυνος για τον κάθε έφηβο,
παρόλα αυτά η ευρεία χρήση της κάνναβης από τις νέες γενιές δημιουργεί ένα σημαντικό
ζήτημα δημόσιας υγείας», δήλωσε ο Τσιπριάνι.

«Η συχνή χρήση κάνναβης στη διάρκεια της εφηβείας σχετίζεται με χειρότερες επιδόσεις
στο σχολείο, εθισμό, ψύχωση, νευροψυχολογικά προβλήματα, αυξημένο κίνδυνο τροχαίων,
καθώς επίσης αναπνευστικά προβλήματα που σχετίζονται με το κάπνισμα», πρόσθεσε.

Το πιο δραστικό συστατικό της κάνναβης, η τετραϋδροκανναβινόλη (THC), ευθύνεται για τις
περισσότερες επιπτώσεις στον ψυχισμό, ενώ έχει και εθιστικές ιδιότητες. Πιστεύεται ότι η
κάνναβη μπορεί να αλλάξει τη φυσιολογική νευροανάπτυξη του εφηβικού εγκεφάλου.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Γιατί σαμποτάρουμε τον ίδιο μας τον εαυτό;

Οι άνθρωποι που σαμποτάρουν συνέχεια τον εαυτό τους, έχουν την τάση να κλείνονται και
να μην μοιράζονται αυτό που τους συμβαίνει με κανένα

Οι καθημερινές αποτυχίες είναι κομμάτι της ζωής. Εφόσον δεν ζούμε σε ένα ιδανικό κόσμο,
προβλέπεται να μην τα καταφέρνουμε πάντα και να γευόμαστε μικρές- ή μεγάλες
απογοητεύσεις. Το θέμα δεν είναι πώς θα τις αποφύγουμε αλλά πώς θα τις διαχειριστούμε
και πώς θα κατανοήσουμε γιατί φτάνουμε ενίοτε σε αυτές.

Το σαμποτάζ απέναντι στον ίδιο μας τον εαυτό είναι συνήθως η μεγαλύτερη ρίζα του
κακού. Ακόμα και όταν γνωρίζουμε ότι κάποια πράγματα δεν θα λειτουργήσουν προς
όφελός μας, όταν ξεκινάμε με αρνητισμό, απαισιοδοξία και σιγουριά ότι θα αποτύχουμε,
δημιουργούμε μία αυτοεκπληρούμενη προφητεία και αποτυγχάνουμε, μόνο και μόνο για
να μην διαψεύσουμε τη θεώρηση που έχουμε για τον κόσμο. Και έτσι συνεχίζεται ο φαύλος
κύκλος της απογοήτευσης.

Από πού ξεκινάει η δυσπιστία απέναντι στον εαυτό μας; Δυστυχώς, από πολύ παλιά. Το
χτίσιμο της αυτοπεποίθησης και της πίστης στον εαυτό μας χτίζεται από τα πρώτα χρόνια
της ζωής μας και από τον τρόπο που μας φέρονταν οι γονείς μας. Η σκληρή κριτική ή η
αδιαφορία είναι μερικά σίγουρα εργαλεία για να μετατρέψεις ένα σίγουρο παιδί σε
ενήλικα που αμφισβητεί συνέχεια τον ίδιο του τον εαυτό. Τα παιδικά τραύματα, οι
απώλειες, η κακοποίηση και το σκληρό πρόσωπο της ζωής είναι επίσης τα αίτια που μας
κάνουν να σαμποτάρουμε τον εαυτό μας και να θεωρούμε ότι αυτό μας αξίζει.

Και δεν γιατρεύεται; Κάθε περίπτωση ανθρώπου είναι μοναδική. Δεν υπάρχει μία
συγκεκριμένη απάντηση για το πώς βγαίνουμε από το φαύλο κύκλο του αυτό-σαμποτάζ. Το
πρώτο βήμα, όπως και σε όλα τα πράγματα, είναι να αναγνωρίσουμε τι κάνουμε, γιατί και
πότε. Να βρούμε δηλαδή το μοτίβο της συγκεκριμένης συμπεριφοράς ώστε να δούμε τι το
πυροδοτεί. Το επόμενο- και πιο βασικό- βήμα είναι να το αποδεχτούμε. Πολλοί από εμάς
αρνούμαστε να παραδεχτούμε (στον ίδιο μας τον εαυτό) ότι έχουμε συγκεκριμένες
δυσκολίες και ότι υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο να μην αγαπάμε εμάς τους ίδιους.

Αποδεχόμαστε λοιπόν ότι δεν είμαστε υπερήρωες, ότι δεν μπορούμε να καταφέρουμε τα
πάντα και ότι σε κάποια πράγματα ίσως δυσκολευόμαστε περισσότερο από άλλους. Και
είναι οκ. Οι άνθρωποι που σαμποτάρουν συνέχεια τον εαυτό τους, έχουν την τάση να
κλείνονται και να μην μοιράζονται αυτό που τους συμβαίνει με κανένα. Το να μιλάς, δεν
σημαίνει ότι θα αλλάξεις αυτό που είσαι ή ότι θα σταματήσεις να σαμποτάρεις τον εαυτό
σου, αλλά είναι σίγουρα ένας τρόπος να ανακουφιστείς, έστω και πρόσκαιρα. Είναι επίσης

σημαντικό να θυμόμαστε ότι δεν είμαστε ποτέ μόνοι σε ό,τι περνάμε. Όλοι έχουν
προβλήματα, αλλά διαφέρουμε ως προς τον τρόπο διαχείρισης.

Το σαμποτάζ του εαυτού δεν σταματά με το να πιέσουμε τον εαυτό μας να ξεπεράσει τα
όριά του, ούτε και με το να έχουμε την προσδοκία ότι θα αλλάξουμε μαγικά. Ξεκινάει από
την αποδοχή και φτάνει, κάποια στιγμή, στην παραίτηση. Παραιτούμαστε από το να
περιμένουμε θαύματα από τον εαυτό μας και απλώς ακολουθούμε τη ροή των πραγμάτων,
κάνουμε υπομονή και αντιλαμβανόμαστε ότι ο ενήλικος δρόμος έχει καλές και κακές
στιγμές γιατί πρέπει να υπάρχει ισορροπία.

Πηγή: www.vita.gr
Κείμενο: Κλέλια Φατούρου

Τα ταξίδια αυξάνουν τη γνωστική ευελιξία και τη δημιουργικότητα, σύμφωνα με έρευνα…

Κερδίζουμε πολλά ταξιδεύοντας: νέες εμπειρίες, γνωρίζουμε νέους ανθρώπους και
γεμίζουμε νέες ιστορίες για να διηγηθούμε. Ωστόσο, ζώντας για λίγο σε άλλη χώρα, μπορεί
να έχει ένα ακόμη σημαντικό πλεονέκτημα σύμφωνα με κάποιους επιστήμονες: Μπορεί να
μας κάνει πιο δημιουργικούς.

Οι συγγραφείς και οι στοχαστές γνωρίζουν καλά τα οφέλη του να ταξιδεύουμε. Ο Έρνεστ
Χέμινγουεϊ για παράδειγμα αντλούσε την έμπνευσή του για τα έργα του από την
περιπλάνησή του στην Ισπανία και τη Γαλλία. Ο Άλντους Χάξλευ μετακόμισε από τη
Βρετανία στις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια των 40 ετών του για να γράψει το “Μάρκ Τουέιν” ενώ
υπάρχουν ένα σωρό άλλα παραδείγματα διάσημων συγγραφέων που επέλεξαν να
ταξιδέψουν για να βρουν την έμπνευσή τους.

Οι ψυχολόγοι και οι νευροεπιστήμονες έχουν ξεκινήσει να εξετάζουν πιο στενά αυτό που οι
περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουν ήδη εμπειρικά: ότι τα ταξίδια επηρεάζουν την ψυχική
μας υγεία. Σε γενικές γραμμές, η δημιουργικότητα συνδέεται με τη νευροπλαστικότητα και
τη νευροβιολογία του εγκεφάλου. Οι νευρώνες του εγκεφάλου μπορούν να επηρεαστούν
από ένα νέο περιβάλλον, μια νέα συνήθεια και επιπλέον είναι ευαίσθητοι στις αλλαγές:
νέοι ήχοι, μυρωδιές, γλώσσα, γεύσεις, αισθήσεις και ερεθίσματα που πυροδοτούν νέες
συνάψεις στον εγκέφαλο, ανανεώνουν το πνεύμα.

Σύμφωνα με τον Adam Galinsky, καθηγητή στο Columbia Business School, οι νέες εμπειρίες
αυξάνουν την πλαστικότητα και το βάθος της σκέψης. Η γνωστική ευελιξία είναι η
ικανότητα του μυαλού να μεταπηδά σε νέες ιδέες, βασική λειτουργία για τη
δημιουργικότητα κάτι το οποίο πυροδοτεί η επαφή με τους ντόπιους καθώς μας
προσφέρουν νέες εμπειρίες.

Σε πρόσφατη έρευνα, βρέθηκε ότι όσο περισσότερες χώρες έχει επισκεφθεί κάποιος, τόσο
πιο δημιουργικός γίνεται, ενώ όσοι έχουν ζήσει και εργαστεί σε περισσότερες από 3
διαφορετικές χώρες εμφάνισαν πολύ περισσότερη δημιουργικότητα από όσους δεν έχουν
ταξιδέψει καθόλου. Σημαντικός παράγοντας είναι και η διαφορά κουλτούρας: παραδόξως
όσο πιο όμοια είναι η κουλτούρα της χώρας με τη δική μας, τόσο περισσότερη
δημιουργικότητα εμφανίζουμε.

Σύμφωνα με τη Mary Helen Immordino-Yang, καθηγήτρια στο University of Southern
California, τα ταξίδια προσφέρουν και άλλα οφέλη στο άτομο καθώς τον προκαλούν να βγει
από τη ζώνη ασφαλείας του και να αποκτήσει περισσότερη συνειδητότητα του εαυτού του.

Κάτι εξίσου σημαντικό είναι ότι το άτομο που ταξιδεύει, αναπτύσσει το αίσθημα της
εμπιστοσύνης στην ανθρωπότητα.

Όμως, όπως υποστηρίζουν και οι ειδικοί, τα ταξίδια δεν είναι ο μοναδικός τρόπος για να
εξελίξουμε τη δημιουργικότητά μας. Ακόμη και να επισκεφθούμε και να ανακαλύψουμε μια
νέα γειτονιά είναι εξίσου σημαντικό για να εξελίξουμε τις λειτουργίες του εγκεφάλου που
διεγείρουν τη δημιουργικότητα.
Πηγή: www.enallaktikidrasi.gr

Μινιμαλιστικός τρόπος ζωής: Πώς να ζήσετε περισσότερο με λιγότερα

Το κλειδί για τον μινιμαλισμό είναι να απαλλαγείτε απ’  ο,τι δεν προσθέτει αξία στη ζωή
σας και να δημιουργήσετε χώρο για ο,τι τη νοηματοδοτεί.

Κάποιοι άνθρωποι απολαμβάνουν να αγοράζουν καινούρια και δημοφιλή προϊόντα, ενώ
άλλοι προσανατολίζονται σε ένα μινιμαλιστικό τρόπο ζωής. Πλέον όλο και περισσότεροι
άνθρωποι συνειδητοποιούν ότι μπορούν να περάσουν καλά με λιγότερα πράγματα.

Η υιοθέτηση ενός μινιμαλιστικού τρόπου ζωής εστιάζει στο να απαλλαγούμε από πράγματα
που δεν είναι μας απαραίτητα. Πρόκειται για μια φιλοσοφία με αρκετούς υποστηρικτές σε
όλη την ιστορία. Ξεκινά από τους αρχαίους Έλληνες φιλόσοφους και τους βουδιστές.

Σήμερα, ο μινιμαλιστικός τρόπος ζωής είναι ελκυστικός επειδή είναι σαν μία «αχίλλειος
πτέρνα» μας, εξαιτίας του φαύλου κύκλου εργασίας-χρήματος-κατανάλωσης που βιώνουμε
καθημερινά. Από την άλλη πλευρά, σύμφωνα με τον Άρθουρ Μάρκμαν, Καθηγητή
Ψυχολογίας και Μάρκετινγκ στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Όστιν, κάθε γενιά αλλάζει τις
βάσεις της προηγούμενης γενιάς. Ο μινιμαλισμός φαίνεται να είναι ο επικείμενος τρόπος
ζωής των νεότερων γενεών.

Οι νεότερες γενιές θα αντιδράσουν στον υπερβολικό καταναλωτισμό των τελευταίων
δεκαετιών.

Πολλά αγαθά είναι διαθέσιμα στην αγορά και υπάρχουν πολλά μέσα που προωθούν την
κατανάλωση, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να αντιδρούν σε αυτή τη συνθήκη, εξηγεί. Ένα
μεγάλο μέρος των νεότερων γενεών, δεν επιλέγει να πάρει τις ίδιες αποφάσεις που
έπαιρναν κάποτε οι γονείς τους.

Επιπλέον, ένας λόγος που ο μινιμαλιστικός τρόπος ζωής είναι ελκυστικός, είναι η
πνευματική υπόστασή του. Οι άνθρωποι πιστεύουν ότι ο μινιμαλιστικός τρόπος ζωής είναι
καλός για την πνευματική τους πτυχή, η οποία έχει παραγκωνιστεί λόγω της απώλειας
επιρροής της θρησκείας στην κοινωνία. Επιπλέον, η αυξανόμενη κοινωνική συνείδηση
​​είναι επίσης ένας λόγος για τον οποίο αυτός ο τρόπος ζωής είναι τόσο δημοφιλής.

Όντας ένας πιο επιλεκτικός τρόπος ζωής από αυτόν του καταναλωτισμού, είναι και ένας
τρόπος τιμωρίας των εταιρειών που δεν πληρούν τα κριτήρια μας. Όπως εταιρείες που,
μεταξύ άλλων, δεν παρέχουν αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας στους εργαζομένους τους,
καταναλώνουν πάρα πολλούς φυσικούς πόρους, ρυπαίνουν το περιβάλλον ή
καταναλώνουν υπερβολική ενέργεια. Οι νεότερες γενιές ενδιαφέρονται για αυτά τα
θέματα.
Γιατί η ζωή είναι τόσο χαοτική;

Είναι αλήθεια ότι ο κόσμος στον οποίο ζούμε είναι εξ ορισμού κάπως χαοτικός και
απρόβλεπτος. Υπάρχει μια έλλειψη τάξης στην οποία συχνά συμβάλλουμε και εμείς με τον
τρόπο ζωής μας.

Πολλοί από εμάς έχουμε δουλειές που δεν μας αρέσουν και νιώθουμε ότι οι διαφημίσεις
μας πιέζουν να ικανοποιήσουμε ψεύτικες ανάγκες μας. Δίνουμε ιδιαίτερη σημασία στα
διαφημιστικά σλόγκαν, τρώμε τρόφιμα που μας βλάπτουν και περνάμε χρόνο με
ανθρώπους τους οποίους δεν συμπαθούμε. Κάνουμε όλα αυτά, όχι επειδή κάποιος το
επιβάλλει σε εμάς. Αντίθετα, αποφασίζουμε να πράξουμε με αυτό τον τρόπο επειδή
πιστεύουμε ότι είναι καλό για εμάς ή θεωρούμε ότι δεν έχουμε άλλη επιλογή.

Ωστόσο, δεν είναι εντελώς δικό μας το λάθος. Από μικρή ηλικία, η κοινωνία μας ωθεί να
ζήσουμε με αυτόν τον τρόπο. Αυτό οφείλεται στη ευρέως διαδεδομένη διαφήμιση και στην
κατήχησή μας στον καταναλωτισμό.

Γι’ αυτό δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η ζωή φαίνεται τόσο χαοτική. Τα καλά νέα
είναι ότι μπορούμε να παρέμβουμε με θετικό τρόπο. Μπορούμε να ακολουθήσουμε μια
ζωή που είναι λιγότερο περίπλοκη και περισσότερο ουσιαστική, υιοθετώντας ένα
μινιμαλιστικό τρόπο ζωής.
Μινιμαλιστικός τρόπος ζωής: Λιγότερες περιπλοκές και περισσότερο νόημα

Το κλειδί για τον μινιμαλισμό είναι να απαλλαγείτε απ’ ό,τι δεν προσθέτει αξία στη ζωή σας
και να δημιουργήσετε χώρο για ό,τι τη νοηματοδοτεί. Πρόκειται για την εξάλειψη του
χάους, των περισπασμών και των ανθυγιεινών σχέσεων. Πρόκειται επίσης για την
δημιουργία χώρου για εκείνα που είναι απαραίτητα για την ευημερία σας, όπως η
δημιουργικότητα, η αγάπη και η διασκέδαση.

Ως εκ τούτου, ο μινιμαλισμός προσπαθεί να επικεντρωθεί σκόπιμα σε αυτά που
πραγματικά έχουν σημασία και να παραμερίσει όσα δεν είναι σημαντικά. Με άλλα λόγια,
στοχεύει στο να απολαμβάνετε τη ζωή περισσότερο με λιγότερα πράγματα. Πώς μπορείτε
να το πετύχετε αυτό;
Εγκαταλείποντας ο,τι δεν σας κάνει να αισθάνεστε καλά

Απαλλαγείτε από αυτά που σάς εμποδίζουν, σάς αποσπούν την προσοχή και σάς κάνουν να
χάνετε τη συγκέντρωση και τη διαύγειά σας. Κρατήστε ο,τι σας κάνει να αισθάνεστε καλά.
Μην αγοράζετε αυτά που δεν χρειάζεστε

Μην επιτρέπετε στις διαφημίσεις, τις τάσεις της μόδας και τις απόψεις άλλων ανθρώπων να
σας ξεγελάσουν. Η ιδιοκτησία πολλών πραγμάτων δεν θα σας κάνει ευτυχισμένους. Η
αλήθεια είναι ότι, μόλις ικανοποιήσουμε τις βασικές μας ανάγκες, τα επιπλέον προϊόντα
δεν μπορούν να βελτιώσουν την ευημερία μας. Μπορούν μόνο να παρέχουν μια στιγμιαία
ικανοποίηση που σύντομα εξαφανίζεται.
Εκτιμήστε όσα έχετε ήδη

Εστιάστε σε αυτά που έχετε αντί για αυτά που δεν έχετε. Διαφορετικά, πάντα θα
αισθάνεστε ελλιπείς, δυσαρεστημένοι και φυλακισμένοι στις επιθυμίες σας.
Περιορίστε τους «ψηφιακούς περισπασμούς»

Τα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, τα γραπτά μηνύματα, τα κοινωνικά δίκτυα και η
περιήγηση στο διαδίκτυο είναι περισπασμοί που σας κάνουν να χάσετε τη συγκέντρωσή
σας στην παρούσα στιγμή. Χρησιμοποιήστε τα ψηφιακά μέσα συνειδητά.
Βελτιώστε τις διαπροσωπικές σχέσεις σας με τους άλλους

Παρόλο που είναι ευκολότερο να συνδεθείτε με περισσότερους ανθρώπους στην εποχή του
διαδικτύου, διαπιστώνεται ολοένα και μεγαλύτερη αποσύνδεση. Η εποχή μας δεν
χαρακτηρίζεται πλέον από αληθινές ανθρώπινες σχέσεις.
Κάνετε ένα πράγμα τη φορά

Ο μινιμαλιστικός τρόπος ζωής εστιάζει στο να ζούμε συγκεντρωμένοι στο τώρα. Με άλλα
λόγια, να αξιοποιείτε στο έπακρο κάθε στιγμή. Αν είστε μονίμως αποσπασμένοι και / ή
ασχολείστε με πολλές δραστηριότητες ταυτόχρονα, δεν μπορείτε να το πετύχετε αυτό.
Επικεντρωθείτε στους στόχους που είναι σημαντικοί για εσάς

Οι περισσότεροι άνθρωποι συνήθως θέτουν πολλούς στόχους που θέλουν να επιτύχουν.
Για να ζήσετε με έναν μινιμαλιστικό τρόπο ζωής, χρειάζεται να ανακαλύψετε τα λίγα
πράγματα που σας ενδιαφέρουν περισσότερο και να επικεντρωθείτε σ’ αυτά.
Φροντίστε το σώμα και το μυαλό σας

Η υγεία είναι το σημείο εκκίνησης της ευτυχίας. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να
φροντίζεστε τόσο σωματικά όσο και διανοητικά. Τα τρία βασικά στοιχεία είναι η άσκηση, η
διατροφή και ο καλός ύπνος.
Τελικές σκέψεις

H φιλοσοφία του μινιμαλισμού μας λέει ότι, όσο περισσότερα πράγματα κατέχουμε, τόσο
περισσότερη δύναμη έχουν αυτά τα πράγματα πάνω μας. Έτσι, όσο περισσότερο
εξαρτόμαστε από κάτι, τόσο περισσότερο αυτό επηρεάζει την ικανότητά μας να είμαστε
ευτυχισμένοι και να απολαμβάνουμε τη ζωή. Εάν πιστεύουμε ότι η ευτυχία μας εξαρτάται
μόνο από τα υλικά αγαθά, προσπαθούμε να αποκτήσουμε περισσότερα πράγματα από το
φόβο ότι θα τα χρειαστούμε. Με άλλα λόγια, καταλήγουμε να αγοράζουμε πράγματα «για
κάθε περίπτωση» και να καταλήγουμε να γίνουμε δέσμιοι τους.
Πηγή: www.psychologynow.gr, www.exploringyourmind.com

Απόδοση: Τζατζαδάκη Ματρώνη, Φιλόλογος-Γλωσσολόγος, Φοιτήτρια Ψυχολογίας ΕΚΠΑ

Θέλουμε στη ζωή μας ανθρώπους με θετική ενέργεια

Είναι κάτι πλάσματα που μοιάζουν λίγο με αερικά. Περνούν από δίπλα σου, από μέσα σου,
απ’ τη ζωή σου γενικότερα κι αφήνουν μια αύρα δροσερή, γλυκιά και φωτεινή. Πρόσωπα
που τα σκέφτεσαι να χαμογελούν και χαμογελάς κι εσύ χωρίς δεύτερη σκέψη. Ντύνουν τις
στιγμές με χρώματα και βλέπουν το ποτήρι πάντα μισογεμάτο.

Λες και φτιάχτηκαν, γεννήθηκαν και ζουν μόνο γι’ αυτό. Ανεξάντλητη πηγή ενέργειας,
δοτικότητας κι αισιοδοξίας, ακόμη κι αν όλα γύρω τους ή μέσα τους μαρτυρούν την
απόλυτη καταστροφή. Γεννημένοι μαχητές με μόνο όπλο κι ασπίδα τη χαρά της ζωής, την
αγάπη τους για όσα ξημερώνουν και βραδιάζουν μαζί τους και τη δύναμή τους να
ονειρεύονται και να ελπίζουν.

Άλλοι τους κακίζουν, άλλοι τους ζηλεύουν κι άλλοι στην προσπάθειά τους να τους
μιμηθούν, αποτυγχάνουν και τους μισούν. Μα όσοι τους αγαπήσουν, δύσκολα μπορούν να
φύγουν μακριά τους. Ανεκτίμητης αξίας θησαυροί, οι οποίοι το μόνο που θέλουν για να
συντηρηθούν είναι μια γωνιά στην καρδιά σου.

Η παρουσία τους γίνεται πάντα αισθητή, μα η απουσία τους είναι αβάσταχτη. Τα μάτια
τους είναι συνήθως υγρά και μιλούν μέσα στην ψυχή σου. Σου χαμογελούν και σε
παρασύρουν σε ταξίδια μακρινά, εκεί που νιώθεις καλύτερα, γιατί αυτός είναι ο στόχος κι ο
σκοπός τους. Να βλέπουν τους ανθρώπους της ζωής τους να γεμίζουν ευτυχία και να
ξεπερνούν εμπόδια και προβλήματα.

Σου απλώνουν χέρι για να κρατηθείς και σου κλωτσάνε τα πισινά για να πάρεις μπροστά, να
ξεκουνήσεις και να βγεις απ’ το όποιο τέλμα. Σου πετάνε μια ατάκα, ή απλώς μια αλήθεια
με το δικό τους μαγικό τρόπο κι εσύ είτε το θες είτε όχι, βάζεις μπροστά τις μηχανές και
θέτεις τον εαυτό σου σε εγρήγορση για να μπορέσεις να ανταποκριθείς στο ρυθμό τους.

Τους λατρεύεις και ταυτόχρονα θες να τους πνίξεις. Αναρωτιέσαι πώς μπορούν να είναι
πάντοτε έτσι και πώς γίνεται να κρατάνε πάντα έναν άσο στο μανίκι και να διεκδικούν την
παρτίδα ακόμη κι όταν όλοι οι υπόλοιποι τη θεωρούν χαμένη. Υπάρχουν φορές που
νομίζεις πως ζουν σε άλλο πλανήτη ή πως είναι ελαφρόμυαλοι ή πως δεν έχουν
συναίσθηση των καταστάσεων. Σε παρατηρούν να τους λες τα προβλήματά σου, σε ακούν
ν’ αναστενάζεις κι όταν τελειώσεις, ανοίγουν την αγκαλιά τους και σου προσφέρουν απλόχερα την άλλη οπτική. Εκείνη που έχεις ξεχάσει πως υπάρχει, απορροφημένος απ’ τις
άσχημες σκέψεις σου.

Αστείρευτη αισιοδοξία κι όρεξη για ζωή, αναβλύζει από μέσα τους και παρασύρουν στο
διάβα τους τα πάντα. Μπαίνουν σ’ ένα χώρο και προκαλούν τα βλέμματα χωρίς αυτό να
έχει να κάνει με την εμφάνισή τους αλλά με ό,τι εκπέμπουν. Κι αυτό που εκπέμπουν έχει
τόση δύναμη που μπορεί να σε κάνει να στρέψεις το κεφάλι κι ακούσια να τους
ακολουθήσεις με το βλέμμα σου, χωρίς να συνειδητοποιείς άμεσα το λόγο. Κι αν έχεις την
τύχη να μπουν στη ζωή σου, θα καταλάβεις ότι ο τρόπος που σκέφτονται κι αντιδρούν είναι
μοναδικός κι αυτό τους κάνει τόσο ξεχωριστούς.

Είτε έχετε συνεχή επικοινωνία είτε όχι, τρυπώνουν στο μυαλό σου κι η εικόνα τους σου
προσφέρει αγαλλίαση κι ηρεμία. Σου ανεβάζουν το ηθικό, γιατί ξέρουν να ξεχωρίζουν
καλύτερα κι από σένα εκείνα τα χαρακτηριστικά σου, στα οποία μπορείς να βασιστείς για
να κάνεις σωστότερες επιλογές ώστε να γίνει η ζωή σου καλύτερη.

Ίσως κάποιος να σκεφτεί πόσο όμορφη θα είναι η δική τους ζωή και πόσο υπέροχα θα
έχουν φτιάξει τα πάντα γύρω τους αφού μπορούν να διακρίνουν παντού το φως. Όντως
προσπαθούν να βελτιώνουν κάθε στιγμή την καθημερινότητά τους, μα κι εκείνοι έχουν
αδύναμες στιγμές. Στιγμές που θα δεις αυτά τα υγρά μάτια να χάνονται και να
ψαχουλεύουν μέσα τους τη δική τους ελπίδα, στιγμές που σκύβουν το κεφάλι, στιγμές που
αφήνονται για λίγο. Ανθρώπινες στιγμές.

Γιατί κι αυτοί είναι άνθρωποι κι ακόμη κι αν δεν το ζητήσουν ή δεν το περιμένουν ποτέ,
μετά από τόσα χαμόγελα κι αγκαλιές που έχουν σκορπίσει, το να τους δώσεις ένα χάδι, να
τους ψιθυρίσεις ένα «είμαι εδώ για σένα» και να τους στείλεις λίγη απ’ τη δική σου θετική
ενέργεια, είναι το λιγότερο που θα μπορούσες να κάνεις. Τους αρκεί…

Μια στάλα χρειάζονται για να «φορτίσουν» και να γεμίσουν θετικά συναισθήματα στις
δύσκολες στιγμές τους και μάντεψε σε ποιον θα τα στείλουν πίσω…

Συντάκτης: Μελίνα Αγγελάκη
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη
Πηγή: www.pillowfights.gr

Γιατί πρέπει να σκεφτόμαστε πιο θετικά…

Όλοι έχουμε ακούσει τις φράσεις ‘χαμογέλασε, θα νιώσεις καλύτερα’ ή ‘μην κατσουφιάζεις,
δεν έγινε και τίποτα’! Είναι γεγονός ότι η θετική στάση μας δίνει πολλά οφέλη και ακόμα
και αν δεν έχουμε γεννηθεί με το γονίδιο της υπερβολικής χαράς, μπορούμε να βρούμε
τους τρόπους να δούμε αλλιώς τη ζωή. Ο θετικός τρόπος σκέψης έχει να κάνει με την
ανοιχτή και αισιόδοξη ματιά απέναντι στη ζωή. Συμβαίνει όταν μπορούμε να δούμε το καλό
στοιχείο σε μία άσχημη κατάσταση. Αυτό δεν σημαίνει ότι κρύβουμε τις αρνητικές σκέψεις
και τα συναισθήματα κάτω από το χαλί. Έχει να κάνει με το ότι βλέπουμε τα πράγματα
σφαιρικά και στη σωστή τους διάσταση.

Όταν κάνουμε ένα κλικ στο μυαλό μας, αποκτάμε περισσότερα οφέλη και για την υγεία
μας. Έρευνα δείχνει ότι η θετική σκέψη είναι ένας απίστευτα σημαντικός και
αποτελεσματικός τρόπος να βελτιώσουμε τη διάθεση, τη σωματική υγεία, τα επίπεδα
ενέργειας, τη συγκέντρωση, την παραγωγικότητα και πολλά ακόμα. Έχει αποδειχθεί
εξάλλου ότι οι θετικοί άνθρωποι είναι καλύτεροι στο να επιλύουν προβλήματα και να
διαχειρίζονται τις δυσκολίες.

Χτίστε τη δεξιότητα. Μην περιμένετε ότι θα ξυπνήσετε ένα πρωί και θα είστε η Πολυάννα.
Χρειάζεται εξάσκηση και πρόβα. Μία καλή αρχή είναι ο διαλογισμός για μισή ώρα κάθε
μέρα. Αυτό ενεργοποιεί πιο δυνατές συνδέσεις σε ένα σημείο κλειδί του εγκεφάλου, όπου
ρυθμίζονται τα θετικά συναισθήματα. Μία άλλη τακτική είναι να σημειώνετε τα πράγματα
για τα οποία είστε ευγνώμονες.

Μοιράστε λίγη καλοσύνη. Μία από τις πιο ισχυρές στρατηγικές για να νιώσετε πιο θετικά
είναι να είστε γενναιόδωροι με τους άλλους ανθρώπους. Στείλτε ένα γλυκό σημείωμα,
κρατήστε την πόρτα για κάποιον στη δουλειά ή φτιάξτε σε ένα φίλο σας το αγαπημένο του
φαγητό. Όσο περισσότερο βοηθάμε, τόσο καλύτερα νιώθουμε με τον ίδιο μας τον εαυτό.
Αντί να περιμένουμε τη θετική στάση από τους άλλους, την προσφέρουμε εμείς.

Τροφοδοτήστε τις σχέσεις σας. Ένας ακόμα λόγος για να βάλετε σε προτεραιότητα τον
ποιοτικό χρόνο με τους φίλους και την οικογένειά σας. Ακόμα και ένα υποστηρικτικό
γραπτό μήνυμα σε ένα δικό σας άνθρωπο που το έχει ανάγκη, μας βοηθά να επανέλθουμε
και να πάρουμε περισσότερη δύναμη.

Φροντίστε τον εαυτό σας. Η συμπόνια απέναντι στον εαυτό μας κάνει να διαχειριζόμαστε
καλύτερα τις επαγγελματικές αποτυχίες και τα τυχόν προβλήματα υγείας. Μην ξεχνάτε
όμως ότι είναι οκ και να θυμώνετε. Όταν επιτρέπουμε στον εαυτό μας να εκδηλώσει όλη
την γκάμα των συναισθημάτων, διατηρούμε και μία εσωτερική ισορροπία. Όταν
εκφράζουμε το θυμό μας τη στιγμή που συμβαίνει κάτι, δεν φτάνουμε ποτέ στο σημείο να
χάνουμε την ψυχραιμίας μας και να ξεπερνάμε τα όρια.
Πηγή: www.vita.gr

Το αίσθημα τοξικότητας στις διαπροσωπικές σχέσεις

Τοξικότητα στις σχέσεις

Ένας ασθενής στο νοσοκομείο έπειτα από τη χορήγηση ενός ραδιενεργού φαρμάκου
χρειάζεται να μείνει σε απόσταση ασφαλείας για κάποιο διάστημα από οποιαδήποτε
επαφή. Ένα τοίχος μολύβου υψώνεται για να προστατεύσει τους γύρω του από τη
ραδιενέργεια.

Η παραπάνω εικόνα περιγράφει με παραστατικό τρόπο την αποξένωση που προκαλεί η
αίσθηση τοξικότητας στις διαπροσωπικές μας σχέσεις.

Η συμβολική σημασία της κατάστασης «σε απόσταση ασφαλείας» είναι πολύπλευρη και
υπογραμμίζει δυσκολίες που συναντάμε διαρκώς στην πορεία της αλληλεπίδρασής μας με
τους ανθρώπους.

Η εικόνα ενός απομονωμένου ανθρώπου στο νοσοκομειακό κρεβάτι, που πρέπει να
αποφεύγεται, αποτυπώνει μια σκληρή εικόνα μοναξιάς. Πόσο μόνος μπορεί να αισθάνεται
κάποιος καθηλωμένος σε ένα κρεβάτι, χωρίς μετακινήσεις και επαφές; Πόσο μάλλον όταν
νιώθει ότι γίνεται τοξικός, ότι βλάπτει τους γύρω του, αν έρθει σε επαφή μαζί τους. Ότι
τους επιβαρύνει, τους στεναχωρεί, τους θυμώνει, τους αηδιάζει…

Υπάρχουν τόσα πολλά συναισθήματα που μπορούν να χωρέσουν σε αυτή τη συνθήκη
τοξικότητας προς τους άλλους.

Δείτε και το σχετικό βιβλίο Νίκησε τις τοξικές σχέσεις από το βιβλιοπωλείο Ψυχολογίας της
Πύλης Psychology.gr
Ο ρόλος της μητέρας στην ύπαρξη μας

Ανατρέχοντας στο παρελθόν του, μπορεί να κατανοήσει τους λόγους που αντιλαμβάνεται
με αρνητικό πρόσημο την ύπαρξή του στη συσχέτιση με τους άλλους. Οι πρώιμες εμπειρίες
του εαυτού μας διαμορφώνονται από την ποιότητα της συνδιαλλαγής με τη μητέρα μας
(τον πρωταρχικό φροντιστή μας). Χρειαζόμαστε έναν “μάρτυρα” της ύπαρξής μας. Για να
νιώσουμε ξεχωριστοί χρειαζόμαστε τη μητέρα που θα αγκαλιάσει με κατανόηση τις

ανάγκες μας. Που θα μας κάνει να νιώσουμε επιθυμητοί. Μια μητέρα που θα επιτελέσει το
ρόλο ενός καθρέφτη, όπου καθρεφτίζεται ένα βρέφος όμορφο, επιθυμητό, θελκτικό παρά
τις ανάγκες του, άξιο αγάπης και φροντίδας. Σταδιακά, αυτό το καθρέφτισμα θα αποδώσει
την εικόνα εαυτού του βρέφους και θα προσδώσει την αίσθηση της ετερότητας.

Αν η μητέρα αντανακλά μια διαστρεβλωμένη εικόνα, τότε το βρέφος δε θα έχει την
ευκαιρία να νιώσει ικανοποίηση και συνοχή ευρισκόμενο στο σώμα και στη ψυχή του.

Αν η μητέρα του, το πρωταρχικό αντικείμενο αγάπης του, δεν του δώσει την αίσθηση ότι
είναι επιθυμητό, τότε είναι πιθανό να ακολουθείται μια ζωή από το οδυνηρό αίσθημα του
“δεν είμαι αρκετά καλός”.

Αν η μητέρα του έχει ένα κενό, καταθλιπτικό βλέμμα, τότε το μήνυμα που μεταφέρεται
ενδέχεται να είναι “είμαι ανάξιος προσοχής και αγάπης”. Το αίσθημα που μεταδίδεται είναι
ένα διαρκές έλλειμμα που παλεύει να γεμίσει.

Αν η μητέρα του αντανακλά ένα βλέμμα απόγνωσης, κούρασης με τις φροντίδες που
πρέπει να του αποδώσει, πώς το βρέφος θα αποτάξει το αίσθημα του βάρους, του “κάνω
κάτι κακό” στον άλλο; Ένα αίσθημα που διατρέχει όλες τις σχέσεις με τους σημαντικούς
άλλους στη μετέπειτα ζωή του.

Όλοι μας, ως παιδιά, επιζητούμε την αγκαλιά, το παιχνίδι, είμαστε αυθόρμητοι και
επικοινωνούμε με ενθουσιασμό. Αν σε αυτές τις αδιαμεσολάβητες εκκλήσεις επαφής
υπάρχει αρνητική αντίδραση, αυθορμήτως η αναζήτηση επικοινωνίας ελαττώνεται ή
βρίσκει διέξοδο με άλλους τρόπους. Πχ, ως παιδιά, μπορεί να διαπιστώσαμε πως η μητέρα
μας επιβαρύνεται όταν της ζητάμε να παίξει μαζί μας ή ο πατέρας μας ένιωσε
στεναχωρημένος όταν φέραμε κακούς βαθμούς στο σχολείο. Σταδιακά παύουμε να
«ενοχλούμε» τη μητέρα μας με την επιθυμία μας για παιχνίδι και επικοινωνία. Νιώθουμε
ενοχικά που στεναχωρούμε τον πατέρα μας, ενσωματώνοντας την ταμπέλα του κακού
μαθητή.
Τα αποτελέσματα της τοξικότητας

Όταν καταλαβαίνουμε πως οι επιθυμίες μας λειτουργούν με αρνητικό, επιβαρυντικό για
τους άλλους τρόπο, σταδιακά, αυθορμήτως, τις κρατάμε για τον εαυτό μας ή βρίσκουμε
άλλους έμμεσους, δυσλειτουργικούς τρόπους για να τις επικοινωνήσουμε. Περνάμε όλο και
περισσότερες ώρες σε αυτό το κρεβάτι, καθηλωμένοι, κρυμμένοι πίσω από τον τοίχο.

Ο τοίχος αυτός έχει διπλή λειτουργία: μας απομονώνει και μας δίνει τη ψευδαίσθηση
ασφάλειας ταυτόχρονα. Κλεινόμαστε στον εαυτό μας, από τη στιγμή που δεν υπάρχουν
άνθρωποι να αγκαλιάσουν τις ανάγκες μας, υψώνοντας τοίχο. Παράλληλα κρυμμένοι πίσω
από τον τοίχο «γλυτώνουμε» άσχημα συναισθήματα απόρριψης. Για πόσο όμως αντέχουμε
να είμαστε κρυμμένοι; Οι ανάγκες και οι επιθυμίες παραμένουν, όσο και αν τις
αποσιωπούμε. Χρειάζεται να βρούμε λειτουργικούς για εμάς τρόπους να τις εκφράζουμε
ώστε να εκφορτίζονται με κάποιον τρόπο και να μην μας πιέζουν ψυχικά.
Η επικοινωνία λειτουργεί απελευθερωτικά

Πάντα θα υπάρχουν άνθρωποι πρόθυμοι να αγκαλιάσουν τις επιθυμίες μας. Αρκεί να τις
αναγνωρίσουμε και εμείς οι ίδιοι. Μέσω της ψυχοθεραπείας αποκτούμε το βίωμα μιας
μητέρας που μπορεί να "κρατήσει" τις επιθυμίες του παιδιού της. Που είναι εκεί για να
δώσει νόημα στις ανάγκες του, χωρίς να τις πετάει ή να τις αγνοεί. Στο θεραπευτικό
δωμάτιο δίνεται ο χώρος να κατανοήσουμε και να βιώσουμε πως το μοίρασμα και η συν-
δημιουργία δίνουν ζωή. Με αυτό τον τρόπο θα γκρεμιστεί ο τοίχος και θα μάθουμε να
ζούμε.
Πηγή: www.psycology.gr
Κείμενο: Αγγελική Κουτελιά, Μεταπτυχιακές σπουδές Κλινικής Ψυχολογίας στο Leiden
University. Ειδίκευση στη Γνωσιακή Αναλυτική Ψυχοθεραπεία (CAT)

Η πηγή κάθε απογοήτευσης είναι οι προσδοκίες από τους άλλους ανθρώπους.

Το κλειδί για να έχουμε μία ευτυχισμένη ζωή είναι να σταματήσουμε να έχουμε υψηλές
προσδοκίες από τους άλλους. Όσο πιο πολλές προσδοκίες έχουμε, τόσο γρηγορότερα
οδηγούμαστε στην απογοήτευση. Είναι απαραίτητο να αντιληφθούμε αλλά και να
αποδεχτούμε ότι ο κάθε άνθρωπος αντιμετωπίζει διαφορετικά το κάθε τι και δεν είναι
σίγουρο ότι διακατέχεται πάντα από την ίδια λεπτότητα, ευαισθησία ή ευγένεια που
μπορεί να έχουμε εμείς. Είναι γεγονός ότι η ζωή μας χωρίς καμία προσδοκία και δε θα είχε
και νόημα και θα ήταν και άνοστη. Σίγουρα όλοι προσδοκούμε ενδιαφέρον και αγάπη από
όλες τις σχέσεις στις οποίες συμμετέχουμε και συμπορευόμαστε με τους ανθρώπους που
έχουμε επιλέξει να έχουν θέση στη ζωή μας. Όμως, μπορούμε να μετριάσουμε το βαθμό
των προσδοκιών που έχουμε ώστε να προστατεύσουμε τον εαυτό μας από την
απογοήτευση και τη θλίψη. Δεν μπορούμε, δυστυχώς, να αλλάξουμε τους άλλους. Αν μας
είναι τόσο δύσκολο όχι να αλλάξουμε αλλά έστω να μειώσουμε ένα αρνητικό στοιχείου του
δικού μας χαρακτήρα , πώς μπορούμε να πιστεύουμε ότι θα αλλάξουμε τόσο εύκολα
κάποιον άλλο; Είναι σημαντικό να μάθουμε να αποφεύγουμε το λάθος του να κρίνουμε
τους άλλους εξ ιδίων , όπως και να περιμένουμε να αντιδρούν με τον ίδιο τρόπο που θα
αντιδρούσαμε εμείς. Ας πορευόμαστε στη ζωή μας με πίστη για τους άλλους ανθρώπους,
αλλά χωρίς υπερβολικές και ανυπόστατες προσδοκίες.
Πηγή: www.awakengr.com
Κείμενο: Μαρία Σκαμπαρδώνη